Diagnostyka i różnicowanie przerostu mięśnia lewej komory serca…
11 grudnia 2025

Odkształcenie mięśnia sercowego (strain) jest metodą szeroko wykorzystywaną w diagnostyce echokardiograficznej w grupie chorych z przerostem mięśnia lewej komory serca (ang. left ventricular – LV) o różnej etiologii. W tej grupie chorych standardowe przezklatkowe badanie echokardiograficzne (ang. transthoracic echocardiography – TTE) rozszerzone o pomiar odkształcenia lewej komory serca (ang. left ventricular strain – LV-GLS) ułatwia rozpoznanie, jak i pozwala na różnicowanie przyczyn przerostu LV.
W artykule przedstawiono przypadki kliniczne różnych pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz przerostem mięśnia sercowego, u których pomiar odkształcenia (strain) LV istotnie ułatwia diagnostykę różnicową.
Rycina 1. Przezklatkowe badanie echokardiograficzne przedstawiające wartości strain u chorego z nadciśnieniem tętniczym z niewielkim przerostem mięśnia lewej komory serca. Prawidłowy globalny strain LV – LV-GLSavg, który wynosił -21,4%.

Skróty i objaśnienia: GLS_Endo_Peak_Avg – uśredniony strain globalny.
Drugi przypadek dotyczy 40-letniej chorej z kardiomiopatią przerostową LV z zawężaniem drogi odpływu lewej komory serca. W TTE rejestrowano istotny przerost przegrody międzykomorowej (do 22 mm w rozkurczu), ale także pozostałych ścian serca (do 20 mm) w rozkurczu, najmniejszy pomiar grubości ściany LV dotyczył ściany bocznej LV (wynosił 16 mm w rozkurczu), rejestrowano prawidłową kurczliwość ścian LV z LVEF wynoszącą 68%, spoczynkowy gradient w drodze odpływu LV wynosił 68 mmHg. Na rycinie 2 zawarto obraz „oka byka” strain LV u tej chorej – uwagę zwracają obniżone regionalne wartości strain w większości segmentów LV (rozlany jasno-różowy oraz jasno-czerwony kolor), podczas, gdy segmenty koniuszkowej LV oraz segmenty ściany bocznej LV z mniejszym przerostem mięśnia LV maja wyższe (bezwględne) wartości strain (czerwony kolor).
Rycina 2. Przezklatkowe badanie echokardiograficzne u 40-letniej chorej z kardiomiopatią przerostową LV z zawężaniem drogi odpływu lewej komory serca, przedstawiające regionalnie obniżone wartości strain w większości segmentów LV zlokalizowane w segmentach, w których uwidoczniono przerost mięśnia, z wyższymi wartościami strain dla segmentów LV z mniejszym przerostem (segmenty koniuszkowe i ściana boczna LV). Istotnie obniżony globalny strain LV – LV -GLSavg, który wynosił -7,4%.

Skróty i objaśnienia: GLS_Endo_Peak_Avg – uśredniony strain globalny.
Trzeci przypadek dotyczy 35-letniego chorego z kardiomiopatią przerostową LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca. W TTE rejestrowano istotny przerost segmentów ściany bocznej (do 16 mm w rozkurczu), przy prawidłowej grubości pozostałych ścian serca (do 11 mm w rozkurczu), rejestrowano prawidłową kurczliwość ścian LV z LVEF wynoszącą 65%, spoczynkowy gradient w drodze odpływu LV wynosił 18 mmHg, nie rejestrowano wzrostu gradientu także w trakcie próby Vlasalvy. Na rycinie 3 zawarto obraz „oka byka” strain LV u tego chorego – uwagę zwracają obniżone regionalne wartości strain w segmentach ściany bocznej LV (rozlany jasno-różowy oraz jasno-czerwony kolor), podczas, gdy segmenty koniuszkowej LV oraz segmenty ściany bocznej LV z mniejszym przerostem mięśnia LV maja wyższe (bezwględne) wartości strain (czerwony kolor).
Rycina 3. Przezklatkowe badanie echokardiograficzne u 35-letniego chorego z kardiomiopatią przerostową LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca, przedstawiające regionalnie obniżone wartości strain w segmentach ściany bocznej LV, w których uwidoczniono przerost mięśnia, z wyższymi wartościami strain dla pozostałych segmentów LV (bez przerost mięśnia). Prawidłowy globalny strain LV – LV-GLSavg, który wynosił – 20,8%.

Skróty i objaśnienia: GLS_Endo_Peak_Avg – uśredniony strain globalny.
Czwarty przypadek dotyczy 22-letniego chorego z kardiomiopatią przerostową LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca. W TTE rejestrowano istotny przerost segmentów przegrody międzykomorowej (do 17 mm w rozkurczu), przy prawidłowej grubości pozostałych ścian serca (do 10 mm w rozkurczu), rejestrowano prawidłową kurczliwość ścian LV z LVEF wynoszącą 68%, nie rejestrowano gradientu w drodze odpływu LV w spoczynku ani w trakcie próby Vlasalvy. Na rycinie 4 zawarto obraz „oka byka” strain LV u tego chorego – uwagę zwracają obniżone regionalne wartości strain głównie w segmentach przegrody międzykomorowej LV (rozlany jasno-różowy oraz jasno-czerwony kolor), podczas, gdy segmenty koniuszkowej LV oraz segmenty ściany bocznej LV z mniejszym przerostem mięśnia LV maja wyższe (bezwględne) wartości strain (czerwony kolor).
Rycina 4. Przezklatkowe badanie echokardiograficzne u 22-letniego chorego z kardiomiopatią przerostową LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca, przedstawiające regionalnie obniżone wartości strain głównie w segmentach przegrody międzykomorowej (jasno-różowy kolor), w których uwidoczniono największy przerost mięśnia, z wyższymi wartościami strain dla pozostałych segmentów LV bez przerostu mięśnia (kolor jasno- czerwony i żywo-czerwony). Obniżony globalny strain LV – LV-GLSavg, który wynosił – 14,7%.

Skróty i objaśnienia: GLS_Endo_Peak_Avg – uśredniony strain globalny.
Przypadek piąty dotyczy 89-letniej chorej z koniuszkową postacią kardiomiopatii przerostowej LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca. W TTE rejestrowano istotny przerost koniuszka serca (do 20 mm w rozkurczu), przy prawidłowej grubości pozostałych ścian serca (do 10 mm w rozkurczu), rejestrowano prawidłową kurczliwość ścian LV z LVEF wynoszącą 62%, nie rejestrowano gradientu w drodze odpływu LV spoczynkowo, ani w trakcie próby Vlasalvy. Na rycinie 5 zawarto obraz „oka byka” strain LV u tej chorej – uwagę zwracają obniżone regionalne wartości strain w segmentach koniuszkowych LV (biały i jasno-różowy kolor), podczas, gdy pozostałe segmenty LV mają prawidłowe (bezwględne) wartości strain (czerwony kolor).
Rycina 5. Przezklatkowe badanie echokardiograficzne u 89-letniej chorej z koniuszkową postacią kardiomiopatii przerostowej LV bez zawężania drogi odpływu lewej komory serca, przedstawiające regionalnie obniżone wartości strain w segmentach koniuszkowych LV, w których uwidoczniono przerost mięśnia, z prawidłowymi wartościami strain dla pozostałych segmentów LV (bez przerost mięśnia). Łagodnie obniżony globalny strain LV – LV-GLSavg, który wynosił -15.3%.

Skróty i objaśnienia: GLS_Endo_Peak_Avg – uśredniony strain globalny.
Artykuł napisany przez:dr hab. n. med. i n. o zdr. Anna Szymańska
Oddział Kardiologii, Śródmiejskie Centrum Kliniczne, Mazowiecki Szpital Bródnowski





